Δαλμάτιος ή Δαλμάτος

(τέλη 4oυ – αρχές 5oυ αι. μ.Χ.). Όσιος της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας. Διετέλεσε ηγούμενος της μονής των Δαλμάτων στην Κωνσταντινούπολη και αγωνίστηκε στη διάρκεια της νεστοριανής έριδας υπέρ του Κύριλλου, πατριάρχη Αλεξανδρείας. Ο Δ. καταγόταν από τη Μικρά Ασία και υπηρετούσε στα χρόνια του Θεοδοσίου του Μεγάλου στον στρατό της Ανατολής. Η κλίση του όμως προς τον μοναχικό βίο έγινε αιτία να παραιτηθεί από τον στρατό, να μοιράσει την περιουσία του στη γυναίκα και στα παιδιά του και να αποσυρθεί στη μονή των Δαλμάτων. Όταν πέθανε ο ηγούμενος της μονής Ισαάκιος (396), ο Δ. τον διαδέχτηκε. Κατά την Γ’ Οικουμενική Σύνοδο της Εφέσου (431), εγκατέλειψε για πρώτη φορά το μοναστήρι του και τέθηκε επικεφαλής άλλων μοναχών, για να ανακοινώσει στον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β’ τις αποφάσεις της συνόδου και να τον πείσεινα τις δεχτεί. Ύστερα έγινε δοξολογία στον ναό του Αγίου Μωκίου και ο Δ. εκφώνησε λόγο, γνωστό ως Απολογία, στον οποίο λογοδότησε για τις πράξεις του στον λαό. Για τη δράση του τιμήθηκε με τον τίτλο του αρχιμανδρίτη και έξαρχου πρωτοπρεσβύτερου και άρχοντα όλων των μοναστηριών της πόλης. Από τα έργα του σώζονται τα ακόλουθα: Επιστολή προς την αγίαν εν τη των Εφεσίων πόλει σύνοδον, Ίσον επιστολής γραφείσης παρά του κλήρου Κωνσταντινουπόλεως προς την αγίαν σύνοδον και Απολογίa.